بررسی و تحلیلی کوتاه از  دلایل پایین بودن معدل دانش آموزان

 ( افت تحصیلی ) در استان کهکیلویه و بویراحمد با رویکرد جامعه شناسی

( نویسنده : عباس کمالی سردبیر شفاف نیوز )

آموزش و پرورش بدلیل کارکرد متفاوت آن نسبت به سایر نهادها ،  همواره در مرکز توجه قرار دارد. تقریبا هیچ خانواده در جامعه وجود ندارد که به نحوی با مسائل آموزش و پرورش مرتبط نباشد. گستردگی جامعه آماری و تاثیری که ابن نهاد مهم بر آینده شغلی فرزندان و نوجوانان و کودکان می گذارد  ،  اهمیت آموزش و پرورش را  دو چندان می نماید.  در سال های اخیر بدلایل علمی یا غیرعلمی ” ، میانگین نمرات دانش آموزان در دروس نهایی” بعنوان معیار پیشرفت یا عدم پیشرفت تحصیلی – آموزشی آموزش و پرورش استان ها در نظر گرفته شده است. در این میان  میانگین نمرات دروس نهایی به معیاری جهت سنجش عملکرد  مدیران آموزش و پرورش استان ها تبدیل شده است. تقریبا همه کارشناسان معتقدند  نظام آموزشی کشور درگیر بحران های خرد و کلان است.

از کالایی شدن  و پولی شدن آموزش  تا  تبعیض و نابرابری گسترده  و  طبقاتی  شدن آموزش تا سلطه محتوای ایدئولوژیک بر کتب درسی و…

بدون توجه به روابط پیچیده و تاثیرات متقابل ساختارها بر همدیگر صرفا می توان یک تحلیل”

گمراه کننده ” و سطحی از آسیب های اجتماعی –آموزشی  از جمله افت تحصیلی ارائه داد.   اگر تاثیر متغیر اقتصادی( سطح رفاه ، میزان  درآمد و… )  بر متغیرهای اجتماعی را در نظر نگیریم ، نمی تواتیم تحلیل واقع بینانه ای از مسائل ارائه دهیم.

تصمیمات فردی و رویکرد مدیریتی گرچه اثرگذآر است اما تعیین کننده نیست. عملکرد متقابل ساختارها است که تعیین کننده است. در یک ساختار معیوب و محدود کننده و ناکافی حتی قویترین مدیران  نمی توانند تاثیری تعیین کننده در جهت بهبود عملکرد سیستم داشته باشند.

 تمامی پژوهش های اجتماعی  ثابت کرده است که سطح رفاه اقتصادی- اجتماعی  تاثیری تعیین کننده بر پیشرفت تحصیلی دارد. بالا یا پایین بودن میانگین نمرات  دانش آموزان معلول است نه علت. علت در تعیین کنندگی روبنا(اقتصاد) و متغیرهای مرتبط ( سطح بیکاری ، نرخ تورم و..) است. هنوز زیربنا ، روبنا را تعیین می کند  و هنوز اقتصاد زیربناست و فرهنگ و آموزش و سیاست روبنا.

 حتی  سطح رفاه ، نمره  و ضریب هوشی دانش آموز را  نیز تعیین می کند.

در استانی که بالاترین نرخ بیکاری ، بالاترین نرخ تورم و بالاترین نرخ شاخص فلاکت را در کشور  دارد چرا باید باید انتظار غیرواقع بینانه داشته باشیم که میانگین نمرات دانش آموزان چیزی غیر از نشانگر های اقتصادی باشد؟ میانگین نمرات معلول متغیرهای اساسی تر است.

حتی اگر در همین نمودار مقایسه معدل دانش آموزان  استان های مختلف را با میانگین نرخ شاخص فلاکت و فقر همان استان ها مقایسه کنیم براحتی خواهید دید که بین نرخ بیکاری ( متغیرهای اقتصادی) و میانگین نمرات همبستگی بالایی وجود دارد . اگر استان یزد بالاترین معدل کشوری را دارد با مشاهده نرخ بیکاری و تورم این استان براحتی این هم بستگی بین پیشرفت تحصیلی ( بالاتر بودن میانگین نمرات) و متغیرهای اقتصادی در این استان همخوانی دارد.

به همان نسبت در استان هایی با بالاترین شاخص فلاکت (سیستان و بلوچستان و..) این همبستگی کاملا مشهود است. اهمیت سلسله مراتب نیازها یک واقعیت است.  دانش آموز و خانواده ای که در تامین نیازهای اساسی و اولیه با مشکل موجه است نمی تواند اهمیت  نیازهای متعالی تر را درک نماید. خلاصه: تا زمانیکه زیربنا ( اقتصاد)  بطور پیوسته بحران تولید می کند انتظار تولید  فضائل اخلاقی – اجتماعی- آموزشی از( روبنا)  مدرسه و آموزش و پرورش استان انتظاری بیهوده و تبیینی گمراه کننده و غیرواقعی است.